Sivas Kongresinden Sonraki Gelişmeler

• Mustafa Kemal her şeye rağmen kongrede alınan kararları İstanbul Hükümetine (Osmanlı Hükümeti) bildirmek istedi.
• Ancak Osmanlı Sadrazamı Damat Ferit Paşa’nın engellemesiyle karşılaşınca İstanbul ile Anadolu’nun ilişkisini kesti.
• Bunun üzerine Damat Ferit Paşa istif etmek zorunda kaldı.İş başına gelen Ali Rıza Paşa Hükümeti Temsil Heyeti ile anlaşmak zorunda kaldı.

 

AMASYA GÖRÜŞMELERİ
(20-22 EKİM 1919)

• Osmanlı Hükümeti Temsilcisi Salih Paşa ile Mustafa Kemal Amasya’da bir araya geldiler.Buna göre;

 

1)Osmanlı Hükümeti Temsil Heyetini tanıyacak.
2)Osmanlı Hükümeti Türk Milletinin bağımsızlığı ve koruması için çaba harcayacaktı.
3)Milli Meclis güvenilir bir yerde toplanacaktı.

 

• Mustafa Kemal 27 Aralık 1919 tarihinde Ankara’ya geldi.İstanbul’a gidecek milletvekilleri ile görüştü.
• Milletvekillerine mecliste yapacakları işleri anlattı.
• Ankara haberleşme ve ulaşım olanakları bakımından önemli bir merkezdi.
• Anadolu’daki cephelere de yakındı.Yani güvenli konumdaydı.

 

MİSAK-I MİLLİ (ULUSAL YEMİN) VE
ÖNEMİ

• Amasya Görüşmelerinden sonra İstanbul Hükümeti Temsil Heyetini tanımış ve Güveli bir yerde meclis toplanmasını kabul etmişti.
• Ancak Osmanlı Hükümeti ve Padişah, meclisin İstanbul’da toplanmasına karar verdiler.
• Osmanlı Mebusla (Milletvekili) Meclisi 12 Ocak 1920’de toplandı.
• Mustafa Kemal’e bağlı milletvekilleri mecliste birgrup oluşturdular ve Mustafa Kemal’in kendine söylediklerini uyguladılar.
• Buna göre bir bildiri hazırladılar ( 28 Ocak 1920)
• Bu bildiriye MİSAK-I MİLLİ (ULUSAL YEMİN) adı verilir.

 

MİSAK-I MİLLİ KARARLARI

• Mondros Ateşkes Anlaşması sırasındaki vatan bir bütündür, bölünemez.
• Milli ve Ekonomik gelişmemizi engelleyen ayrıcalıklar kaldırılmalıdır.
• Yurdumuzdaki azınlık hakları, yabancı ülkelerdeki Türklere uygulanan haklar kadar olmalıdır.

 

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN AÇILMASI

• İstanbul’un işgali üzerine Mebuslar Meclisi kapatıldı.
• Bazı Milletvekilleri tutuklandı.
• Bunun üzerine Mustafa Kemal Ankara’da yeni bir Meclis’in toplanmasına karar verdi.
• İstanbul’dan kaçabilen milletvekilleri Ankara’ya geldi.
• Hazırlıklar tamamlanınca büyük bir törenle TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ açıldı. 23 Nisan 1920.
• Meclis Başkanlığı’na Mustafa Kemal seçildi.
• Seçildikten sonra meclise önerge verdi.

 

Önergede yer alan konular şunlardı

• Hükümet kurmak zorunludur.
• TBMM’nin üstünde güç yoktur.
• TBMM yasama ve yürütme yetkilerini kendinde toplamıştır.
• Mecliste seçilecek bir kurul (Bakanlar Kurulu) hükümet işlerine kar.Meclis Başkanı hükümetinde başkanıdır.

 

• NOT:Meclis bu önergeyi kabul etti.
• Yeni Türk Devleti’nin temelleri atıldı.
• Kurulan hükümete TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ (TBMM) adı verildi.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN
AÇILMASINDAN SONRAKİ OLAYLAR

• Damat Feri Paşa’nın başında bulunduğu İstanbul Hükümeti (Osmanlı Hükümeti) Türk Halkını Meclise karşı kışkırtmaya çalıştı.
• Padişah ve Şeyhülislam; Mustafa Kemal’in öldürülmesini isteyen yazıları uçaklarla Anadolu’ya dağıttı.
• İtilaf Devletlerini ve Azınlıkları desteklediler.
• Ayrıca Kuvay-ı Milliye birliklerinin bir kısmı Düzenli Orduya geçmek istemedi.Ayaklandılar.Ayaklanmalar bastırıldı.
• TBMM; düzenli orduyu kurarak KURTLUŞ SAVAŞI’nı başlattı.
• Buna Göre bir sıralama yaparsak.TBMM’nin açılışından sonra meclis;

 

1)İstanbul Hükümeti ile,
2)Azınlık ayaklanmaları ile (İtilaf Devletlerinin kışkırtması ile)
3)Düzenli Orduya Karşı çıkan Kuvay-ı Milliye Birliklerinin (Çerkez Ethem,Demirci Mehmet Efe gibi) çıkardığı ayaklanmalar ile uğraşmak zorunda kamıştır.
SAVAŞ DÖNEMİ

 

• Kurtuluş Savaşı Dönemi; Doğu Cephesindeki savaşlarla başlar, Lozan Barış Anlaşması ile sona erer.

KURTULUŞ SAVAŞ’INDAKİ CEPHELER

1-DOĞU CEPHESİ:Ermenilerle savaşıldı.Gümrü Anlaşması Yapıldı. (2 Aralık 1920)

2-GÜNEY CEPHESİ:Fransızlarla savaşıldı.Urfa,Antep,Maraş savunulu.Ankara Anlaşması yapıldı.(20 Ekim 1920)

3-BATI CEPHESİ:Yunanlılarla Savaşıldı.

• I.İnönü Savaşı
• II.İnönü Savaşı
• Sakarya Savaşı
• Büyük Taarruz

 

Bu cepheleri geniş olarak ele alalım;

1-DOĞU CEPHESİ

• Tarih boyunca kurulan Türk Devletleri egemenlikleri altındaki her topluma hoşgörü içinde davranmıştır.Onların, dillerine, dinlerine ve kültürlerine karışmamışlardır.
• Bu toplumlardan biri de Ermenilerdir.Türk Topraklarını paylaşmak isteyen devletler Ermenileri Türklere karşı kışkırttılar.Bazı yerlerde ayaklanma çıkardılar.
• İtilaf Devletlerinin Doğu Anadolu’ya Ermenilere vermesi üzerine Ermeniler Doğu Anadolu’da binlerce vatandaşımızı katletti.
• Bu olaylar üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kazım Karabekir’i Doğu Cephesi komutanlığına atadı.Yapılan savaşta Ermeniler yenilgiye uğratıldı.
• Ermeniler ile TBMM arasında GÜMRÜ ANLAŞMASI imzalandı.(2 Aralık 1920)

 

Bu anlaşmaya göre;
1-Ermeniler Kars ve çevresini Türkiye’ye verdiler.
2-Doğu Anadolu’daki istek ve iddialarından vazgeçtiler.

2-GÜNEY CEPHESİ

• Mondros Ateşkes Anlaşmasından sonra işgal edilen Urfa,Antep,Maraş İngilizler tarafından işgal edildi ve buraları daha sonra Fransızlara verildi.
• Fransızlara karşı buralarda kahramanca savaşıldı.
• Bunun sonucunda Fransızlarla ANKARA ANLAŞMASI imzalandı.(20 Ekim 1920)
• Halkın gösterdiği bu mücadelelerden sonra TBMM tarafından Urfa’ya “Şanlı”, Antep’e “Gazi”, Maraş’a “Kahraman” ünvanı vermiştir.

 

 

 

3-BATI  CEPHESİ

• Batı cephesinde savaş 15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgali ile başlamıştır.
• Asıl çarpışma düzenli ordunun kurulmasından sonra oldu.
•  
• I.İnönü Muharebesi (10 ocak 1921):

 

• Eskişehir’in batısındaki İnönü’ye gelen Yunan ordusunu,Albay İsmet Bey komutasındaki Türk Ordusu yenilgiye uğrattı.
• Batı cephesindeki ilk başarıdır.
• Bu başarı;Kurtuluş azmi ve umudunu güçlendirdi. (Bu muharabe ÇOK ÖNEMLİ….UNUTMA)

 

MOSKOVA ANLAŞMASI (16 Mart 1921)

• I.İnönü Zaferinde Türklerin gücünü gören Sovyetler Birliği ile Moskova Anlaşması imzaladı.
• Sovyetler Birliği YENİ TÜRK DEVLETİNİ tanıdı. (Anlaşma ÇOK ÖNEMLİ…….. UNUTMA)

 

• II.İnönü Muharebesi (31 Mart-1 Nisan 1921):

• Güçlerini arttırıp İnönü’de Türk Ordusunun karşısına çıkan Yunanılar yine İsmet Paşa komutasındaki Türk Ordusuna yenildi. (ÇOK ÖNEMLİ)

 

• Sakarya Meydan Muharebesi (13 Eylül 1921):

• Büyük bir güçle saldıran Yunan ordusu Afyon,Kütahya ve Eskişehir’i ele geçirince Türk Ordusu çok kayıp vermemek için Sakarya Irmağının doğusuna çekildi.
• TBMM Mustafa Kemal’i başkomutan atadı. (ÇOK ÖNEMLİ)
• Mustafa Kemal’in komutasındaki Türk Ordusu 22 gün 22 gece süren savaştan zaferle ayrıldı.
• TBMM Mustafa Kemal’e “Mareşallik” rütbesi ve “ Gazilik” ünvanı verdi.(ÇOK ÖNEMLİ…. UNUTMA)
• Sakarya Zaferi; TBMM hükümetinin içte ve dışta saygınlığını arttırdı. (ÇOK ÖNEMLİ……… UNUTMA)

 

• Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan  Muharebesi (26-30 Ağustos  1922):

• 26 Ağustos 1922’de başlayan Büyük Taarruz, 30 Ağustos 1922’de Mustafa Kemal’in yönettiği Başkomutanlık Meydan Muharebesiyle Dumlupınar’da zaferle sonuçlandı.
• 9 Eylül 1922’de Yunanlılar İzmir’den de uzaklaştırıldı.
• Bu zafer Anadolu’nun sonsuza kadar Türk vatanı olarak kalacağını gösterdi.